Ektopik (Dış Gebelik) Gebelik

Ektopik (Dış Gebelik) Gebelik Nedir?

Dış gebelik, döllenmiş bir yumurtanın yani gebelik kesesinin kendisini rahmin dışına, genellikle fallop tüplerinden birine implante etmesidir.

Fallop tüpleri, yumurtalıkları rahme bağlayan tüplerdir. Tüpte oluşan gebelikler tüp içerisinde büyüyerek sağlıklı bir gebelik olarak ilerleyemez, ihmal edilmesi durumunda bir süre sonra tüpleri yırtarak iç kanamaya sebep olur kadın hayatnı tehliye sokanr

Ne yazık ki, dış gebeliği kurtarmak mümkün değildir. Genellikle ilaç tedavi edilmesi veya ameliyatla dış gebelik odağının çıkarılması gerekir. Dış gebelik görülme oranı tüm gebelikler göz önüne alındığında yüzde 1 oranındadır.

Ektopik (Dış Gebelik) Neden Olur?

Çoğu durumda, bir kadının neden dış gebelik geçirdiği açık değildir. Bazen, fallop tüplerinde dar veya tıkalı olma gibi bir sorun olduğunda olur.

Aşağıdakilerin tümü ektopik gebelik riskinin artmasıyla ilişkilidir:

• Pelvik inflamatuar hastalık (PID) – genellikle cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyonun neden olduğu kadın üreme sisteminin iltihabı,
• Önceki dış gebelik (daha önce dış gebelik geçirmiş bir kadında tekrar dış gebelik geçirme oranı %1’den % 10’na çıkar),
• Fallop tüplerinizde önceki ameliyatlar (örneğin başarısız bir kadın sterilizasyon prosedürü,
• Tüp bebek tedavisi alan hastalarda dış gebelik oranı daha fazladır,
• doğum kontrolü için bir rahim içi araç (RİA) kullanırken hamile kalmak (RIA kullanırken hamile kalmak nadirdir, ancak gebe kalınması durumunda dış gebelik olma olasılığı fazladır),
  Sigara içmek,
• Artan yaş (35 ila 40 yaşları arasındaki hamile kadınlar için risk en yüksektir).

Ektopik (Dış Gebelik) Belirtileri

Vajinal Kanama

Vajinal kanama, normal adet kanamanızdan biraz farklı olma eğilimindedir. Genellikle başlar ve durur ve sulu ve koyu kahverengi olabilir. Bazı kadınlar bu kanamayı düzenli bir adet sanır ve hamile olduklarının farkına varmazlar. Hamilelik sırasında vajinal kanama nispeten yaygındır ve mutlaka ciddi bir sorunun işareti değildir, ancak böyle bir durumda bir kadın doğum uzmanına başvurulması gerekir.

Karın Ağrısı

Tipik olarak alt karının sağında ya da solunda hafif-orta şiddette karın ağrısı yaşayabilirsiniz. Ektopik gebelik karın içerisinde rüptüre olursa( patlarsa) bu ağrı aniden veya kademeli artar ve kalıcı hale gelebilir.

Omuz Ağrısı

Omuz ağrısı, omzunuzun bittiği ve kolunuzun başladığı yerde hissedilen alışılmadık bir ağrıdır. Neden oluştuğu tam olarak bilinmiyor, ancak bazı iç kanamalara neden olan dış gebeliğin bir işareti olabilir, bu nedenle bunu yaşarsanız hemen bir kadın doğum uzmanına başvurulmalıdır.

Tuvalete Giderken Rahatsızlık

Tuvalet ihtiyacı giderilirken ağrı hissedebilirsiniz ayrıca ishal olabilir.

Dış Gebelik Rüptürü (Patlaması) Belirtileri

Bazı dış gebelik vakalarında dış gebelik kesesi, fallop tüpünü genişleterek patlatacak kadar büyüyebilir ve sonunda tüpü yırtarak açabilir. Yırtıklar çok ciddidir ve fallop tüpünü onarmak için mümkün olan en kısa sürede ameliyatın yapılması gerekir.

Bir yırtılma belirtileri aşağıdaki belirtiler olabilir:

• Karında keskin, ani ve yoğun bir ağrı,
• Baş dönmesi veya bayılma hissi,
• Kendini halsiz ve yorgun hissetmek,
• Bitkin görünmek.

Ektopik (Dış Gebelik) Teşhisi

Diğer bazı kadın hastalıklarına benzer semptomlar verdiğinden dolayı, yalnızca semptomlardan dış gebeliği teşhis etmek zor olabilir. Dış gebelik teşhisinde ilk istenecek test gebelik testi olmalıdır.

Ektopik gebelik belirtileriniz varsa ve gebelik testi pozitifse teşhisi kesinleştirmek için bazı ileri tetkikler yapılmalıdır.

Vajinal Ultrason: Ektopik gebelik genellikle transvajinal ultrason taraması yapılarak teşhis edilir. Yapılan vajinal ultrason ile tüplerden birine yerleşmiş olabilecek dış gebelik kesesi aranır ancak bazı durumlarda örneğin beta HCG düzeyi 500 Mıu/dl ‘nin altında ise dış gebelik odağını tüpler tespit etmek çok da kolay olmayabilir.

Kan Testleri: Hamilelik testi için bHCG seviyesini ölçmek için kan testleri, seviyenin zaman içinde nasıl değiştiğini görmek için 48 saat arayla iki kez yapılabilir. Bu ultrason taraması sırasında bulunmayan ektopik gebelikleri tanımlamanın yararlı bir yolu olabilir, çünkü hCG seviyesi dış gebelik durumunda daha daha yavaş ve düzensiz yükselir. Testin sonuçları, ektopik gebeliğin teşhisinde kullanıldığı gibi tedavinin takibinde de faydalı olur.

Dış Gebelik Tedavisi Van

Ne yazık ki, fetüs (gelişmekte olan embriyo) dış gebelikte kurtarılamaz. Gebeliği çok fazla büyümeden ortadan kaldırmak için tedaviye ihtiyaç duyulur.

Ana tedavi seçenekleri şunlardır:

İlaç: Dış gebelik odağını tüpler rüptüre olmadan küçültmek ve yok etmek için ‘metotreksat’ adı verilen bir ilaç hastanın boyuna ve kilosuna göre dozu ayarlanarak kullanılır ve kalçalarınıza tek bir enjeksiyon olarak yapılır. Tedaviden sonra hastanede kalmaya gerek yoktur, ancak tedavinin işe yarayıp yaramadığını kontrol etmek için düzenli kan testleri (bHCG) yapılacaktır.

Bazen %5 olasılıkla tek doz ilaç uygulaması dış gebelik odağını yok etmek için yeterli olmayabilir, ikinci bir doz gerekebilir ve eğer ikinci dozda işe yaramazsa (binde bir olasılıkla) ameliyat gerekebilir. Tedaviden sonra en az 3 ay güvenilir doğum kontrolü kullanmanız gerekir.

Bunun nedeni, bu süre içinde hamile kalırsanız metotreksatın bebek için zararlı olabilmesidir. Güvenli olduğu söylenene kadar alkolden uzak durmak da önemlidir, çünkü bir doz metotreksat aldıktan hemen sonra alkol almak karaciğerinize zarar verebilir.

Metotreksatın diğer yan etkileri şunlardır:

• Karın ağrısı – (bu genellikle hafiftir ve bir veya 2 gün içinde geçer),
• Baş dönmesi,
• Halsizlik hissi,
• Bulantı,
• İshal.

Dış Gebelik Ameliyatı

Eğer dış gebelik odağı 4 cm’den büyükse ve içerisinde kalp atışı da olan bir embrio varsa hastanın tedavisi ameliyatla olur. Dış gebelik kesesi tüpü patlatmadıysa dış gebelik odağının bulunduğu tüp kısmı çıkartılır ve tüpler tekrar uc uca dikilir ancak her ne kadar tüpler onarılsa da tüpün eski fonksiyonunda işlev görmesi kesin değildir.

Dış gebelik odağı tüpü patlatmışsa ve iç kanamaya neden olmuşsa tüp genelikle kurtulamaz ve dış gebeliğin yerleştiği tarafdaki tüp tamamen çıkarılarak tedavi edilir. Ameliyattan sonra kadının eşiyle arasında kan uyuşmazlığı varsa kan uyuşmazlığı iğnesi de ameliyattan sonra yapılmalıdır.